تفسیر قرآن

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم

هر روز آیاتی از قرآن کریم را با تأمل و دقت مطالعه کنیم.
فَاقْرَؤُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ

ترجمه و تفسیر آیه به آيه سوره اعلی

فضیلت قرائت این سوره

امام جعفر صادق علیه السلام فرمود: هر كس سوره «سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَی» را در نماز واجب یا مستحبی بخواند، در روز قیامت به وی گفته می‌شود: از هر دری كه مایل هستی، وارد بهشت شو.

آیه 1 تا 5

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
به نام خدا كه رحمتش بى اندازه است و مهربانى اش هميشگى
سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَى (١)
نام پروردگار برتر و بلند مرتبه ات را [از هرچه رنگ شرك خفى و جلى دارد] منزّه و پاك بدار
الَّذِي خَلَقَ فَسَوّٰى (٢)
آنكه آفريد، پس درست و نيكو گردانيد
وَ الَّذِي قَدَّرَ فَهَدىٰ (٣)
و آنكه اندازه قرار داد و هدايت كرد،
وَ الَّذِي أَخْرَجَ الْمَرْعىٰ (٤)
و آنكه چراگاه را رويانيد،
فَجَعَلَهُ غُثٰاءً أَحْوىٰ (٥)
و آن را خاشاكى سياه گردانيد،

نکته ها:

تسبيحِ نام خدا، يعنى نه فقط براى ذات خداوند، شريك قائل نشويم، بلكه حتّى براى نام او نيز شريك نياوريم و نام ديگران را هم رديف نام خداوند قرار ندهيم. چنانكه برخى گروه هاى التقاطى مى گفتند: «به نام خدا و به نام خلق قهرمان ايران»
در قرآن و حديث نشانه هاى زيادى است كه اسلام به محترم شمردن نام هاى مقدّس عنايت دارد. چنانكه در اين سوره مى فرمايد: علاوه بر تسبيح ذات، اسم پروردگار را هم بايد منزه بدانى. در جاى ديگر مى فرمايد: نام پيامبر را مثل نام هاى خودتان ساده نبريد: «لاتجعلوا دعاء الرسول كدعاء بعضكم بعضا»(2) در جاى ديگر مى فرمايد: چرا فرشتگان را به نام زن مى خوانند: «ليسمّون الملائكة تسمية الانثى»(3) و پيامبر اسلام نام هاى نامناسب ياران را تغيير مى دادند.
مسئله آفرينش و هدايت، در آيه پنجاه سوره طه نيز آمده است، آنجا كه فرعون از حضرت موسى عليه السلام پرسيد: پروردگار شما كيست؟ گفت: «ربّنا الّذى اعطى كلّ شى ء خلقه ثم هَدى» ناگفته پيداست كه مراد از اين هدايت، هدايت تكوينى است كه خداوند در موجودات قرار داده است. مثلا ساختمان بدن مادر را به گونه اى هدايت كرد كه شير توليد كند و نوزاد را هدايت كرد كه به سراغ سينه مادر رفته و شير بمكد.
هدايت تكوينى موجودات با مرور زمان بهتر فهميده مى شود. همين امر است كه هزاران دانشمند را به تحقيق وا داشته كه چگونه پرندگان يا ماهى ها حتّى اگر صدها كيلومتر از جاى خود دور شوند باز به محل خود بر مى گردند. هدايت الهى در هر موجودى چيزى قرار داده كه او را به راه تكامل خود پيش مى برد.

بر گرفته از پایگاه جامع قرآنی نور
و کتاب الکترونیکی تفسير نور مرکز اطلاع رسانی غدیر